Ο ΠΑΠΑΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Η Χριστιανική Ιερωσύνη είναι παντού και πάντα η ίδια. Έχει την αρχή και την προέλευση της στον Αρχιερέα Χριστό, φέρει μαζί της την Αποστολική γνησιότητα και διαδοχή και κηρύσσοντας τις αιώνιες αλήθειες του Ευαγγελίου επιχειρεί τον εκπολιτισμό και καθαγιασμό των ανθρωπίνων γενεών δια μέσου των αιώνων. Στέκει ανάμεσα στην γη και στον ουρανό κι ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο, για να παίρνει απ΄εκείνο το φως και να το φέρνει στον κόσμο κι αντίστροφα πάλιν για να παίρνει από τον κόσμον τον πόνον και την αμαρτίαν και να τα εξαγνίζει στην μεγαλοσύνη του Θεού.

Η Χριστιανική Ιερωσύνη είναι μεταφυσικόν λειτούργημα, είναι όμως κι ένα εγκόσμιο έργον, έργον που γίνεται ενεργείται σε χώρες και λαούς, σε πολιτισμούς και κοινωνίες ανθρώπων με μύριες τόσες αποχρώσεις.
    Γι' αυτό ενώ από το ένα σκέλος της (το μεταφυσικό), η Χριστιανική Ιερωσύνη είναι σταθερή και αναλλοίωτη από το άλλο, το εγκόσμιο και το ανθρώπινο, γίνεται μεταβλητή και προσαρμοσμένη ανάλογα με τις συνθήκες του τόπου και του χρόνου. Για αυτό κι απάνω δω στο ιστορικό και πολυβασανισμένο νησί της Κρήτης η Ιερωσύνη έχει βέβαια το γενικό Χριστιανικό Ορθόδοξο στιμόνι της, παρουσιάζει όμως και την "τοπική" παραλλαγή της που οφείλεται στις ιδιαίτερες του ιστορικές και γεωφυσικές ακόμη συνθήκες του τόπου.
Η Κρήτη και μετά τον εκχριστιανισμό της πέρασε πολλές περιπέτειες. Σκλαβώθηκε πολλές φορές κι ο λαός της βασανίστηκε, αγωνίστηκε κι αναστήθηκε μέσα από στις φλόγες, στο αίμα και στα κόκκαλα του. Κι ο παπάς της Κρήτης στην Τριαδική του υπόσταση (Επίσκοπος, Πρεσβύτερος, Διάκονος) που εγνώριζε και γνωρίζει πάντα πως χρέος του Χριστιανού Ιερωμένου είναι "συγκακουχείσθαι τω λαώ του Θεού η πρόσκαιρον έχουν αμαρτίας απόλαυσιν" στάθηκε πάντα κοντά στον λαό της Κρήτης και έκαμε το ράσο σημαία και γιαταγάνι το Σταυρό του. Αν σκεφτούμε πως από τα δυο χιλιάδες περίπου χρόνια που αριθμεί ως και σήμερα η Χριστιανική μας Κρήτη τα εννιακόσια τα πέρασε σε σκλαβιά και πολέμους με τους Σαρακηνούς, τους Ενετούς τους Τούρκους και τελευταία με την Γερμανοιταλική κατοχή κι αν σκεφτούμε πως τους αγώνες αυτούς η Εκκλησία της Κρήτης πήγαινε πάντα μπροστά τότε μπορούμε να φανταστούμε τι ήταν αυτός ο Κρητικός Παπάς. Η ιστορία της Κρήτης, τα τραγούδια και τα μοιρολόγια της, είναι γεμάτα από κατορθώματα και θυσίες Ιερωμένων και η γη της Κρήτης είναι το ίδιο γεμάτη από Μνημεία και πράγματα που μιλάνε για τον Παπά της Κρήτης. Εδώ είναι ένα μοναστήρι που το κάψανε οι καλόγεροι του και το κάνανε πύργο με πολεμίστρες, εκεί είναι ένας πλάτανος που δεν μαδεί τον χειμώνα γιατί κρεμάσανε ένα Δεσπότη κι αλλού είναι ένας τοίχος με Σταυρούς γιατί εσφάξανε Παπάδες και Διάκους.
Εδώ ένα γούμενος σηκώνει την επανάσταση, εκεί ένας άλλος γίνεται αρχηγός και πληρεξούσιος της και αλλού Δεσποτάδες, Παπαδες, Καλογέροι πολεμάνε σκοτώνουν φυλακίζονται εξορίζονται και κρεμούνται "για την Ελευθερίαν και του "Χριστού την Πίστην την Αγίαν".
Έτσι σιγά-σιγά μέσα από στους αγώνες και στους πολέμους της Χριστιανικής Κρήτης σχηματίστηκε ένας ξεχωριστός τύπος Ιερωμένου. Ο Καπετάν Παπάς όπως θα ημπορούσαμεν να τον πούμε, που έχει απάνω του όλη την ψυχή και όλη την λεβεντιά της Κρήτης.
Και στον Καπετάν Παπά αυτόν την Κρήτης η Ιερωσύνη μοιράστηκε τουλάχιστον στο δεύτερο μέρος της- το ανθρώπινο- κι έσμιξε με την παλληκαριά και την λεβεντωσύνη της Κρήτης. Το "καλιμαύχιον" έγινε σκούφια και μαύρο κρουσωτό μαντύλι,. Τα γένεια κόπηκαν στην παλιά δωρική και Καπετανίστικη φόρμα. Το αντερί έγινε σταυρωτή και πλειό κάτω η βράκα ή η γκυλότα κα τα στιβάνια για το λαγοπερπάτημα του πάνω στ' άγρια βουνά της Κρήτης. Κι απάνω σε αυτήν την λεβέντικη Κρητική φορεσιά τ' άρματα, τα πολυθρούλητα κρητικά άρματα: Τα φυσεκλίκια, οι μπιστόλες, οι σασοποί, τα μαρτίνια, οι γκράδες, το μαυρομάνικο μαχαίρι.
Και πίσω από την λεβέντικη την παλικαρίσια στολή η ψυχή της Κρήτης, η ψυχή των αντρειωμένων, η ψυχή του Διγενή, του Ιππότη, η ψυχή του μάρτυρα και του Απόστολου.
Ο Κρητικός παπάς δεν εδυσκολεύτηκε καθόλου να συνταιριάσει μέσα του με τον αντρειωμένο και τον Απόστολο, τον πολεμιστή και τον θυσιασμένο. Γιατί ένας αληθινός απόστολος έχει πάντα του μια ηρωική ψυχή, δεν φοβάται τον θάνατο και το αιώνιο δόγμα του "όλα ή τίποτα" μπορούσε τόσο εύκολα να γίνει το Κρητικό σύνθημα, "Ελευθερία ή Θάνατος".

Μα για να συμπληρώσουμε την εικόνα του Ιερωμένου που περιγράφουμε πρέπει να προσθέσουμε ακόμη πως ο Παπάς της Κρήτης, ο Καπετάν Παπάς είναι ένας ηθικός και σεμνός άνθρωπος. Η παλληκαριά στην Κρήτη συνδυάζεται πάντα με τον ιπποτισμόν και σεμνότητα. Και ο παπάς της Κρήτης έτσι είναι. Σεμνός, ολιγόλογος, σκεπτικός και συνετός στα λόγια και στα έργα του. Στην λειτουργία του και μπροστά στο θυσιαστήριο του Θεού είναι απλός και δωρικός, του λείπουν ..λαρυγγισμοί και τα θεατρικά καμώματα. Κι έξω πάλιν στο σπίτι του, στον δρόμο και στην παρέα του, είναι το ίδιο σοβαρός, αξιοπρεπείς και σεβάσμιος. Στο χωριό είναι κι ο ίδιος ένας καλός δουλευτής και συχνά τα κτήματα και τα χωράφια του είναι ..πρότυπο στην καλλιέργεια και στην νοικοκυροσύνη. Στους γάμους της Ενορίας του πηγαίνει μπροστά πάνω στ' άλογο και δίπλα στην ελληνική σημαία, συνοδεύει τον γαμβρό και την νύφη και στην βάπτιση το ίδιο κάθεται στο τραπέζι του συντέκνου και την "πρεπίζει" "τάβλα και την συντροφιά". Στις χαρές και στις γιορτές συχνά είναι ο πρώτος που αρχίζει το ριζίτικο τραγούδι και σέρνει τους σεμνούς και παλληκαρίσιους κρητικούς χορούς. Και στον θάνατο πάλι, πρώτος αυτός  σκυφτός και θλιμμένος θρηνολογεί με τους ψαλμούς της εκκλησίας τον θάνατο των παλληκαριών και τα κηδεύει κάτω από τους ίσκιους των πρίνων και των κυπαρισσιών στα ιερά χώματα της Κρήτης. Έτσι στην εικόνα του παπά της Κρήτης συναντούμε περισσότερο το γνήσιο Κρητικό ανθρώπινο "αντρίστικο", ΄όπως λέμε στην Κρήτη, τύπο και λιγότερο και λιγότερο προσποιητόν και "φαρισαϊκό" ιερωμένο. Κι αυτό νομίζω δεν είναι ελάττωμα για τον Ιερωμένο. Γιατί πρώτα πρέπει να ναι κανείς άνθρωπος και μετά "άγιος". Και κείνοι τάχα που δεν τους γνοιάζει καθόλου ο άνθρωπος και βιάζονται να παραστήσουν τους αγίους και τους υπερανθρώπους νομίζω πως κάνουν μόνο μια καρικατούρα και την αποστρέφονται σίγουρα κι ο Θεός κι οι άνθρωποι.

Έτσι ήταν περίπου ως τώρα ο Ιερωμένος της Κρήτης, ο Καπετάν Παπάς. 
Όμως οι χρόνοι περνούν και οι καιροί αλλάζουν. Οι πόλεμοι περνούν κι αυτοί και λιγοστεύουν κι όπως σαν Χριστιανοί ελπίζουμε και προσδοκούμε γρήγορα θα εξαλειφθούν από την ιστορία του ανθρώπου. Οι κοινωνίες και οι άνθρωποι της εποχής μας μεταφέρουν τους αγώνες και τις μάχες των σε άλλα πεδία και χρειάζονται διαφορετικά άρματα. Το νου, τον λόγο, την επιστήμη, την εργασία και την καλή διάθεση.
Έτσι κι ο Ιερωμένος της Κρήτης προσαρμόζεται στις νέες αυτές συνθήκες και δημιουργεί ένα νέο τύπο, τον κοινωνικό Παπά που μεταφέρει την "Καπετανιά" του σε άλλα επίπεδα αγώνων και διακρίσεων. Είναι ο Παπάς που πρωτοστατεί σε κοινωνικά και πολιτιστικά έργα (παιδείας-φιλανθρωπίας) και δίνει ακόμα στην κοινωνία με την οικογένεια του (ο έγγαμος) και εκλεκτά στελέχη, παιδαγωγούς ιατρούς, αξιωματικούς κλπ.
   Όμως ο Καπετάν Παπάς δεν έπαψε να ζει. Στα παλιά Κρητικά σπίτια και στους τοίχους σε κάδρα και παλιές φωτογραφίες, τον συναντούμε με τ' άρματα και τα διπλώματα της ανδρείας του. κι ανάμεσα στους πολλούς κρητικούς παπάδες που ζούνε ακόμη, μπορείς να συναντήσεις ιερωμένους που δεν έχουν ίσως τίποτα να καυχηθούν  "για τον Χριστό' μιλούν όμως με περηφάνια και καμάρι για τις μάχες και τα κατορθώματα των πολέμων των. Και τις υπερβολές αυτές που στον Κρητικό παπά, ο πατριώτης κι ο παλληκαράς ξεπέρασαν ίσως το Χριστιανό και τον Απόστολο, νομίζω ότι μπορούμε να τις ερμηνεύσουμε και να τις δικαιολογήσουμε όταν σκεφτούμε τις ιστορικές μας περιπέτειες. Μην λησμονούμε άλλωστε πως στις μεγάλες και κρίσιμες στιγμές των λαών και των ατόμων δεν μπορούμε να τις μετρούμε με το μέτρο και το "κουμπάσο" μιας στενόψυχης φαρισαϊκής ηθικής. Οι άνθρωποι και οι λαοί που κάνουν μεγάλα και τολμηρά βήματα μπορεί κάπου κάπου να κρεμάσουν τα πόδια των και στον γκρεμό και μέσα στην ίδια την άβυσσο.
Και μεις θα ευχηθούμε όποια κι αν είναι από δω και πέρα η μοίρα της Κρήτης, να μη λείψει ποτέ από τις φλέβες της "ο Καπετάν παπάς" ο ιερωμένος εκείνος που θα χει μέσα στην ψυχή του την παλληκαριά της Κρήτης και την "δύναμη του Σταυρού" για να κτυπά όχι πλειά τους Σαρακηνούς και τους Τούρκους, μα να κτυπά τον πολυμήχανον εχθρόν της αμαρτίας και των κοινωνικών αδυναμιών.
+Ειρηναίος

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΚΟΡΠΑΤΕ ΤΗΝ ΣΥΓΝΩΜΗ....

Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος
Χριστουγεννιάτικη βραδιά στο χωριό. Νύχτα χτύπησαν οι καμπάνες και τώρα στα χαράματα τελειώνει πλειά ή λειτουρ­γία κι οι άνθρωποι του χωριού φορώντας ότι καλλίτερο είχαν είναι στοιβαγμένοι στη μικρή εκκλησούλα κι’ ετοιμάζονται να «κοινωνήσουν».
Είναι ή ώρα του «Κοινωνικού» κι’ όπως συμ­βαίνει πάντα στα χωριά αυτή την ώρα οι καλοί χριστιανοί κοιτάζουν να «συγχωρέσουν» και να «συγχωρεθούνε».
Οι πλειό γέροι προχωρούν στο εικονοστάσι, ασπάζονται πρώτα τις εικό­νες του Χρίστου και της Παναγίας κι’ υστέρα γυρίζουν στο πλήθος κάνουν μια βαθειά υπόκλιση και ζητούν κι’ από τους ανθρώπους τη συχώρεση.
Σιγά – σιγά γενικεύεται αυτό από τους περισσότερους κι’ όλοι προσπαθούνε έστω και την τελευ­ταία στιγμή πριν «μεταλάβουν» να κάμουν κείνο πού λέει ό Κύριος στο σημερινό Ευαγγέλιο : «Εάν συγχωρέσετε τα σφάλ­ματα πού σάς έκαμαν οι άλλοι άνθρωποι, θα συχώρεση και σας τα δικά σας ο Θεός».
Και ίσως αυτή ή ωραία συνήθεια πού κάνουν οι αγαθοί χωρικοί μας είναι λείψανο της ταχτικής πούχαν οι πρώτοι χριστιανοί να εξομολογούνται φανερά και μπροστά στους άλλους τις αμαρτίες των.
Μα ενώ οι πλειότεροι χωρικοί έκαναν έτσι και οι γυναίκες, ένας εξηντάρης περίπου άνδρας με αυστηρό πρόσωπο που δειχνε εμπάθεια και κακία στεκόταν ακίνητος στη θέση του, ή καλύτερα ακουμπούσε βαριά στον τοίχο της εκκλησίας.
Σιγά, σιγά μια πολύ νέα γυναίκα ξέκοψε από τις θέσεις των γυναι­κών, προχώρησε δειλά – δειλά κι’ έσκυψε με πολύ ταπείνωση στα πόδια του σκληροπρόσωπου εκείνου άνθρωπου. «Συχώ­ρεσε με πατέρα» είπε με κλάματα. Μα την ίδια στιγμή, με μάτια οργισμένα, γύρισε το πρόσωπο του άλλου ο «Πατέρας!» εκείνος, κι’ εγώ πού στεκόμουνα δίπλα άκουσα τα σκληρά λόγια του. « Δεν σου συγχωρώ φύγε από μπρος μου βρώμα».
Ή νέα γυναίκα έφυγε αμέσως με κλάματα από την εκκλησία, και το απόγευμα της ίδιας μέρας πνίγηκε σ’ ένα πηγάδι. Ήταν μια κοπέλα πού παρασύρθηκε από κάποιο απατεώνα και «ντρόπιασε» το σπίτι της. Στο χωριό άρχιζαν πλειά να ξεχνούν όλοι το παραστράτημα της, κι’ ή μητέρα της τη δεχό­τανε με την πρώτη στοργή. Ό πατέρας ήταν αγριεμένος ακόμα κι’ ή κοπέλα διάλεξε αυτή τη μεγάλη στιγμή, πού όλοι στο χωριό έδιναν κι’ έπαιρναν συγχώρεση να ζητήσει τη συγγνώμη του, για να ησυχάσει τη συνείδηση της και να ελαφρώσει την ψυχή της. Μ’ αφού της την αρνήθηκαν γονάτισε από το βάρος της αμαρτίας και αφανίστηκε.
Τέτοια περιστατικά συμβαίνουν συχνά στη ζωή μας κι’ ό Κύριος πούξερε πολύ καλά πόσο κου­ράζει κι’ απελπίζει την ανθρώπινη ψυχή το βάρος της αμαρ­τίας μάς παραγγέλνει να κάνωμε τη μεγάλη αυτή ευεργεσία και να συγχωρούμε εκείνους πού μάς πικραίνουν και μάς στε­νοχωρούν με τα σφάλματα και τα λάθη των, γιατί τότε μόνο θα συγχώρηση κι’ εμάς ο Θεός τα δικά μας σφάλματα. Μα η συγγνώμη του Θεού πού πρααίνει και γλυκαίνει την ψυχή και τη ζωή μας, έρχεται μόνο σε κείνους πού θα κάμουν το μεγάλο άθλο και τη μεγάλη ευεργεσία να ξαλαφρώσουν κι’ αυτοί με τη συγγνώμη πού θα δώσουν, άλλες βαρεμένες κι’ απελπισμένες ψυχές.
Ή ζωή είναι και καλή και κακή κι’ οι άνθρωποι είναι και πονόψυχοι και σκληροί. Και μέσα στις αντιθέσεις αυτές και οι γενναίοι γονατίζουν, και οι ευγενείς γίνονται βάρβαροι- και οι σοφοί κάνουν σφάλματα, οι φίλοι παρεξηγούν και οι εχθροί μαλώνουν. Ό εγωισμός μεγαλώνει και η σεμνή ταπεινοσύνη φεύγει, τα συμφέροντα έρχονται και η φιλία χάνεται, οι δεσμοί λύνουν και οι αγάπες πεθαίνουν. Κι’ αυτό γίνεται σε χώρες, σε πολιτείες, σε χωριά, σε γειτονιές και σε σπίτια. Homo homini lupus est, (ό άνθρωπος διά τον άνθρωπων είναι λύκος). Κι’ ο αγριάνθρωπος αυτός άνθρωπος πολεμά και αμύνεται, πληγώνει και πληγώνεται, κυνηγά τον εχθρό κι’ ο ίδιος φεύγει μακρύτερα, δε λυτρώνει καμιά πατρίδα, δε γλυτώνει καμιά ψυχή, μα όλο ρημάζει τη γη και σκλαβώνει τη ζωή και φυλα­κίζει τις ψυχές στα σκοτεινά κάτεργα του κακού.
Μα σαν κάμωμε κείνο πούπε ο Χριστός να συγχωρέσομε ο ένας τον άλλο θα πάψει αυτή ή κόλαση. Οι άνθρωποι θα έλθουν πιο κοντά ο ένας στον άλλο, θα κοιταχτούν καλά και θα το δουν πώς είναι αδέλφια, θα σβήσουν οι «βεντέτες» των λαών και των ατόμων και κανείς δεν θα κάνει πλειά το καταραμένο έργο τού Κάιν. Οι ψυχές θα ημερώσουν, τα πρόσωπα θα γλυκάνουν κι’ ό κάθε άνθρωπος θα μοιάζει πώς είναι παιδί τού Θεού. Ό τελευταίος πόλεμος πλήγωσε και σκότωσε τόσα κορμιά, μα πλειότερα πλήγωσε κι’ ορφάνεψε τόσες ψυχές. Κι’ αυτοί πού σκότωσαν ήταν άνθρωποι κι’ αυτοί πού πέθαναν ήταν άνθρω­ποι, παρμένοι με την ίδια πάντα μετριότητα κι’ αναλογία. Μπορούμε βέβαια μοιράζοντας μ’ ακρίβεια τις ευθύνες να πούμε πώς τούτος ή εκείνος φταίει περισσότερο. Μα αυτό δε σώζει. Ο κόσμος θα σωθεί με τη συγγνώμη και την αγάπη, την κατανόηση και την αδελφοσύνη. Μια βαθειά και μεγάλη συγγνώμη πρέπει να γίνει σήμερα ο «διεθνής» ύμνος των λαών μια βαθειά μεγάλη συγγνώμη πρέπει να ένωση σήμερα τα χω­ρισμένα συμφέροντα και χωρισμένες αντιλήψεις στην Ελλάδα μας, μια βαθειά και μεγάλη συγγνώμη μόνο μπορεί να μικρύνει το μεγάλο έγκλημα του πολέμου των καιρών μας. Άνθρωποι σκορπάτε τη συγγνώμη…
ΠΗΓΗ

ΘΥΤΗΣ Ή ΘΥΜΑ;

Πολλές φορές η κακία των άλλων μας χτυπά και μας αναγκάζει να υποφέρουμε και να σταυρωθούμε αλλά και σε αυτές όμως τις ιδιαίτερες περιπτώσεις το φιλότιμο μας και η ευγένειά μας, μας κάνει να υπομένουμε.
Και θέλω να έρθω να σε βρω ώ άγιο θύμα της ζωής, άνθρωπε της θυσίας και της προσφοράς και να σε ασπαστώ στο φωτεινό σου, μαρτυρικό μέτωπο.

Αν είσαι ταπεινός άνθρωπος και είσαι σκυμμένος στο χωράφι σου, στο εργαστήρι σου, στο νοικοκυριό, στο γραφείο σου και μοχθείς και διακονείς και θυσιάζεσαι αθόρυβα και ταπεινά για το καλό των άλλων τότε κάνε πιστά την σιωπηλή σου θυσία και να είσαι σίγουρος ότι θα έρθει η αναγνώριση. Το ΦΩΣ θα λάμψει και η ΑΡΕΤΗ θα θριαμβεύσει.
Το αμαράντινο στεφάνι που οι άνθρωποι αρνούνται να βάλουν στο κεφάλι των μαρτύρων του καλού, το βάζει πάντα ο χρόνος και ο θεός και κάνει αθάνατη την μνήμη και την δόξα των…..
Θύτης ή θύμα;
Πολλές φορές η κακία των άλλων μας χτυπά και μας αναγκάζει να υποφέρουμε και να σταυρωθούμε αλλά και σε αυτές όμως τις ιδιαίτερες περιπτώσεις το φιλότιμο μας και η ευγένειά μας, μας κάνει να υπομένουμε.
Και θέλω να έρθω να σε βρω, ώ άγιο θύμα της ζωής, άνθρωπε της θυσίας και της προσφοράς και να σε ασπαστώ στο φωτεινό σου, μαρτυρικό μέτωπο. 
Αν είσαι ταπεινός άνθρωπος και είσαι σκυμμένος στο χωράφι σου, στο εργαστήρι σου, στο νοικοκυριό, στο γραφείο σου και μοχθείς και διακονείς και θυσιάζεσαι αθόρυβα και ταπεινά για το καλό των άλλων τότε κάνε πιστά την σιωπηλή σου θυσία και να είσαι σίγουρος ότι θα έρθει η αναγνώριση. Το ΦΩΣ θα λάμψει και η ΑΡΕΤΗ θα θριαμβεύσει.
Το αμαράντινο στεφάνι που οι άνθρωποι αρνούνται να βάλουν στο κεφάλι των μαρτύρων του καλού, το βάζει πάντα ο χρόνος και ο θεός και κάνει αθάνατη την μνήμη και την δόξα των…..

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

"Οικογένεια"… αυτό το ιερό θεμέλιο της Κρήτης μας, της πατρίδας μας πρέπει να διασωθεί !
Όλοι έχομε στο μυαλό μας βαθιά χαραγμένες, εικόνες από τα παιδικά μας χρόνια. Οι παππούδες μας δεν είχαν μεγάλα σπίτια μα είχαν μεγάλη καρδιά, οι γιαγιάδες μας δεν είχαν ανέσεις όμως τις χρονιάρες μέρες ανάπιαναν τα φτωχικά των, τ' ασπίζανε, τα θυμιατίζανε, ανάβανε το καντήλι δίπλα στο εικόνισμα και κάνανε τα σπίτια των, ζεστά και χαρούμενα…

Όμως τα σπίτια αυτά συμμαζεύανε τους ανθρώπους των γύρω από το τραπέζι και κάνανε την οικογενειακή μυσταγωγία: ο παππούς, η γιαγιά, το ανδρόγυνο, τα εγγόνια, οι κουνιάδοι, οι συντέκνοι, οι φαμέγοι, οι φίλοι και οι αδελφοχτοί όλοι γύρω από το τραπέζι της γιορτής και της χαράς…
Έτρωγαν το φαγητό με την αρχοντιά των κρητικών εθίμων και έπιναν κρασί με ευχές και εγκάρδιες συγκινήσεις: χρόνια πολλά, να χαρείτε το στεφάνι σας, με το καλό να 'ρθούνε οι ξενιτεμένοι σας, ο θεός να συγχωρέσει των αποθαμένων σας….
Συχνά μαζί με το κρασί πίνανε και τα δάκρυα που κυλούσαν κρυφά από τα μάτια των για κείνους που έλειπαν στον κάτω κόσμο ή στην ξενιτειά. Κάνανε το σταυρό τους, ψάλανε το τροπάρι της ημέρας και αρχίζανε το παλιό ριζίτικο τραγούδι.
Πανάρχαια ιερά και ζεστά ανθρώπινα συναισθήματα ξυπνούσαν μέσα στις καρδιές των και έκαναν ιερή μυσταγωγία την οικογενειακή σύναξη. Το σπίτι ήταν ακόμα το κέντρο της γης, η ιερή εστία της ζωής και ο άνθρωπος μπορούσε ακόμα να χαρεί και να γιορτάσει.
Σήμερα γιορτάζουμε στον δρόμο, στα ξενοδοχεία, στις κρουαζιέρες στις λέσχες. Έτσι γεμίσαμε τον χρόνο μας με κίνηση και θόρυβο, μας λείπει όμως η βαθειά αγαλλίαση που έρχεται από την ΦΕΓΓΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ….

«Κρήτη και πουν’ οι πύργοι σου και τα καμπαναριά σου
Και πουν οι ανδρειωμένοι σου τ’ άμορφα παλληκάρια.»
Που΄ναι, αλήθεια θεέ μου, εκείνοι οι μεγάλοι και ηρωικοί Παππούδες μας ,που σμίγοντας την πίστη με την δύναμη των, έκαμαν τα μεγάλα και υπεράνθρωπα έργα.
Που είναι αυτοί που με την ομολογία και την αναφορά τους στη θεία δύναμη κατάφεραν τόσα πολλά ενώ αντίθετα οι μικροί και τιποτένιοι θεοποιούνε την μικρότητα των και μιλούν με κομπασμό για τα μικρά και ασήμαντα των έργα.
Που είναι τέλος πάντων εκείνοι οι σεμνοί ήρωες, που είχαν κρεμασμένα στα στήθη τους μαζί με τα άρματα της Κρήτης, το Τίμιο Ξύλο και την Παναγία και μέσα στην καρδία των έκαιγε η φλόγα της τιμής και της ανθρωπιάς; Που είναι εκείνη η γενιά των αρχόντων και των ανδρειωμένων;
Που είναι εκείνες οι «σειρές» των ανθρώπων που πιστεύανε και πολεμούσανε, που δουλεύανε και τραγουδούσανε, που είχαν αρετή και λόγο και γεμίσανε την Κρήτη με τρόπαια και επιτεύγματα που τα ζηλεύει ο κόσμος όλος.
Μέσα στην σκλαβιά και τον χαλασμό του ξεπεσμού της εποχής μας, μέσα στο πλαδαρό πνεύμα που μικραίνει και ξευτιλίζει τον άνθρωπο, η Κρήτη πρέπει να περισώσει την ανθρωπιά και την λεβεντιά της.
Λεβεντιά και παλληκαριά όμως δεν μπορεί να υπάρξει στον άνθρωπο , όταν ο λαός αυτός χάσει την δύναμη που λέγεται ΠΙΣΤΗ.

ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ..ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΝ

Η Χριστιανική πεντηκοστή σημαίνει στη γλώσσα της θεολογίας και της Εκκλησίας μας: Ανακαίνιση του ανθρώπου και του κόσμου. Νέα δημιουργία. Νέα ανθρωπότητα.
Αυτό κηρύσσουμε σήμερα στην εορτή της Πεντηκοστής που σημαίνει την πνευματική ανακαίνιση του κόσμου. Και καλούμε άτομα και λαούς σε μια πνευματική αφύπνιση, σε μια διαρκή εγρήγορση και μια δραστική αντίσταση στις παντοειδής αλλοτριώσεις που επιβάλουν στον άνθρωπο οι ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ της εποχής μας.
Κάνουμε έκκληση στους οικονομολόγους και στους πολιτικούς του κόσμου να πάψουν να βλέπουν τον άνθρωπο σαν εμπόρευμα και να μετρούν τον πολιτισμό του μόνο με το «κατά κεφαλήν εισόδημα»
Κάνουμε έκκληση στους ηγέτες του ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ και των θρησκειών όλου του κόσμου να μιλήσουν στην σημερινή ανθρωπότητα προφητικά για την σωτηρία του ανθρώπου.
Κάνουμε έκκληση στις νέες γενιές ,σε αυτούς που περισσότερο πνίγει η κρίση της εποχής μας, να πιστέψουν στην επανάσταση των Συνειδήσεων και να την δώσουν μήνυμα και σωτηρία στον κόσμο.
Χριστιανικέ Λαέ των επαρχιών Κισσάμου και Σελίνου, της Κρήτης, της Ελλάδος και όσοι ακούτε το μήνυμα μου. Δεν είμαι εγώ ο ασήμαντος και ελάχιστος που βρήκα την επανάσταση των συνειδήσεων.
Είναι Εκείνος ο Xριστός που σήκωσε την επανάσταση των συνειδήσεων και στο όνομα του, ξεσηκώθηκαν Προφήτες, Απόστολοι και Μάρτυρες για την Ανακαίνιση του κόσμου και κήρυξε την ακατάπαυστη επανάσταση της ανθρώπινης ψυχής εναντίον της αμαρτίας, της πτώσης και της παρακμής! 

ΜΗΝ ΛΗΣΜΟΝΕΙΣ Ο,ΤΙ ΕΙΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

«Αμαρτιών μου τα πλήθη
και κριμάτων Σου αβύσσους
Τις εξιχνιάσει Ψυχοσώστα Σωτήρ μου…»
Ω συ που διαβάζεις τις γραμμές αυτές. Αν βρίσκεσαι σε δύσκολες στιγμές για ένα σφάλμα σου, για μια πτώση σου, για μια αμαρτία σου….
Αν η σάρκα σε παρέσυρε, αν το πάθος σε ενίκησε, αν το πνεύμα σε επρόδωσε , αν ……αν……Και στενάζεις και μετανιώνεις και απελπίζεσαι. ΜΗΝ ΛΗΣΜΟΝΕΙΣ Ο,ΤΙ ΕΙΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ. 
Μην λησμονείς ότι δεν είσαι παντοδύναμος και αναμάρτητος. Μην λησμονείς ότι είσαι άνθρωπος όχι για να δικαιολογείς τις πτώσεις σου και την λάσπη σου, αλλά για να έχεις κουράγιο να αγωνίζεσαι στους ηθικούς σου αγώνες. Μην λησμονείς ότι πάνω από την γνώμη των άλλων που τόσο εύκολα κατακρίνει και απελπίζει και πάνω ακόμη από την καταδίκη που σου κάνει η ίδια η συνείδηση σου, υπάρχει η ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, που είναι πλειό μεγάλη και από την ίδια την συνείδηση σου και από την γνώμη του κόσμου όλου.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ

Αγαπητά μου παιδιά!
Κάθε άνοιξη ο θεός αναπλάθει τον κόσμο του, τον γεμίζει άνθη και τον κάνει πρωτόπλαστο.
Μα όπως συμβαίνει με τα λουλούδια της Γης, που οι άνθρωποι συχνά τα λερώνουν και τα καταστρέφουν, το ίδιο συμβαίνει με τα λουλούδια εκείνα που λέγονται παιδιά και φυτρώνουν από τις ρίζες του Γάμου , που τον ευλογεί η Εκκλησία μας και εύχεται «και ίδωσιν υιούς των υιων αυτών ως νεόφυτα ελαίων κύκλω της τραπέζης αυτών…»
Και εγώ αν μπορούσα θα ήθελα να πάρω αυτές τις παλιές επιγραφές «αγαπάτε τα άνθη» να τις κρατήσω παντού όπου υπάρχουν «κηπάρια» παιδιών.
Στις οικογένειες ,στα σχολεία, στα κέντρα διασκεδάσεων, παντού όπου υπάρχουν παιδιά και κινδυνεύουν από αδιάφορους γονιούς, από ανάξιους παιδαγωγούς, από εμπόρους και μαστροπούς της παιδικής αθωότητας, πότε με σεξολογίες πότε με ναρκωτικά και πότε με σατανοτράγουδα και μόδες που απογυμνώνουν τον άνθρωπο σωματικά και ψυχικά.
Το μήνυμα λοιπόν των λουλουδιών της άνοιξης γίνεται και μήνυμα για τα λουλούδια παιδιά του κόσμου και της πατρίδας μας ,που έχομε πολλούς λόγους να αγαπάμε και να προστατεύουμε.

ΠΡΟΦΗΤΙΚΟ

Το κυρίαρχο σύνθημα που ακούγεται στις μέρες μας είναι «Εκδημοκρατισμός»…
Εκδημοκρατισμός της Παιδείας …Εκδημοκρατισμός του σχολείου ..Εκδημοκρατισμός της οικονομίας, Εκδημοκρατισμός του στρατού, της Αστυνομίας… Εκδημοκρατισμός της οικογένειας, στη γυναίκα κλπ…
Εκδημοκρατισμός της παιδείας σημαίνει τάχα να καταργήσομε την γλώσσα μας την Ιστορία μας και κάθε παιδαγωγική αρχή; Εκδημοκρατισμός της οικονομίας σημαίνει να αφήσομε τους αγρούς, τις τέχνες και να τρέξομε στον κρατικό κορβανά, υπάλληλοι, αργόμισθοι, απεργοί κλπ για να βουλιάξομε στα χρέη; 
Εκδημοκρατισμός στον στρατό σημαίνει να καταργήσομε την έννοια του πατριωτισμού και της πειθαρχίας; Εκδημοκρατισμός στην οικογένεια σημαίνει ελεύθερος έρωτας, αμβλώσεις, υπογεννητικότητα και μαρασμός του έθνους;
Εάν όλοι οι εκδημοκρατισμοί σημαίνουν όλα αυτά σε μια αποσύνθεση ανθρώπων και πραγμάτων και καταστρέψουν κάθε τι το ΕΛΛΗΝΙΚΟ τότε τι σχέση μπορεί να έχει με την δημοκρατία;
Η ουσιαστική και βαθύτερη Δημοκρατία έρχεται με δημοκρατικές δημοκοπίες. Η Δημοκρατική αγωγή ενός ανθρώπου ή ενός λαού χρειάζεται μια υποδομή που δεν δίδουν οι φθηνοί εκδημοκρατισμοί. Την δίδουν η αληθινή παιδεία, η πνευματική καλλιέργεια, η άσκηση της αρετής, ο σεβασμός του άλλου η συναίσθηση της ευθύνης κλπ 
Ένα όμως είναι σίγουρο πως τα έθνη και οι λαοί πέχουν δυναμισμό και σφρίγος υλικό και ηθικό ,τα έθνη αυτά θα κρατηθούν και θα επιζήσουνε.
Να βελτιώσουμε λοιπόν την Δημοκρατία μας και να την κάνομε βαθύτερη αλλά υπό τον όρο να περισώσουμε την ΕΛΛΑΔΑ και τον ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ και να είναι η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!
Ιανουάριος 1987

ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ

Πόσο μου αρέσουν οι άνθρωποι που κρατούν στον ένα ώμο τον Σταυρό και στον άλλο την αγάπη! Κείνοι που πίνουν αδιάκοπα από το ποτήρι της πίκρας και όμως μιλούν πάντα με ωραία λόγια.

Κείνοι που ζούνε σε ένα καμίνι πυρωμένο και όμως τραγουδούν για τον Θεό. Κείνοι που πονούν ίσως στην λάσπη και στις σκληρές πέτρες των δρόμων της ζωής ,μα τα μάτια της ψυχής τους είναι στραμμένα στα υπερκόσμια οράματα και στον θεό!